Dzisiaj o godzinie 17.00 w Galerii Sztuki Wirydarz Lubelskiej Szkoły Wyższej im. Króla Władysława Jagiełły w Lublinie, ul. Narutowicza 8 zostanie otwarta wystawa Patrz grzeszniku… czyli moralitet i przestroga w dawnym malarstwie religijnym ze zbiorów Muzeum im. prof. Stanisława Fischera w Bochni. Autorką wystawy jest Iwona Zawidzka, kuratorami wystawy: Jan Flasza i Piotr Zieliński – kustosz galerii. Wystawa będzie czynna do 23 marca 2005 roku.

Po raz czwarty w Lublinie prezentowane są obrazy ze zbiorów bocheńskiego Muzeum, wcześniej Lublinianie mogli podziwiać wystawy: Jacek Malczewski i inni… malarstwo polskie pierwszej połowy XX wieku zbiory malarstwa polskiego z końca XIX wieku (marzec – kwiecień 2003 roku), Marcin Samlicki – Przystanek Le Vigan (kwiecień – maj 2004 roku), Nikifor Krynicki – dziewietnaście obrazków z kolekcji Muzeum im. prof. Stanisława Fischera w Bochni (wrzesień – październik 2004 roku).

Ekspozycja Patrz grzeszniku… obejmuje 41 obrazów dawnego malarstwa religijnego ze znakomitych zbiorów etnograficznych muzeum bocheńskiego. Przez kilkanaście lat prowadzono ich systematyczną konserwację, w rezultacie w czerwcu 2001 roku otwarto stałą, znakomitą ekspozycję. Wiele z obrazów było już reprodukowanych w wydawnictwach. Ekspozycji w Lublinie towarzyszy znakomicie wydany folder z tekstem Iwony Zawidzkiej.

Główną część tego zbioru tworzą anonimowe obrazy malowane temperą lub farbami olejnymi na płótnie, rzadziej na kartonie albo na desce. Te święte obrazy, na które istniało duże zapotrzebowanie mieszkańców wsi i które zajmowały w izbie wiejskiej bardzo ważne miejsce, powstawały na ogół w miejskich warsztatach malarskich, gdzie szybką produkcję umożliwiały szablony, ułatwiające malowanie postaci. Ich tematyka jest wybitnie religijna, poczynając od różnych wyobrażeń Chrystusa (Salvador Mundi, Serce Pana Jezusa, wyobrażenia związane z Jego Męką), poprzez liczne wyobrażenia maryjne ilustrujące Jej Boże macierzyństwo (Zwiastowanie, Matka Boska z Dzieciątkiem, Karmiąca, Dzikowska, Gromniczna), przypominające objawienia (Matka Boska Saletyńska) oraz cudowne zakończenie ziemskiego życia (Wniebowzięcie). Pierwowzorem dla przedstawienia Świętej Rodziny jest cudowny wizerunek z kolegiaty kaliskiej.

Bocheńska kolekcja zawiera również liczne wyobrażenia świętych, np. opiekunkę rodzin św. Annę Samotrzeć – wyobrażoną z małym Jezusem i Jego Matką, św. Józefa z Dzieciątkiem, św. Walentego – patrona epileptyków, św. Barbarę przedstawioną z kielichem i hostią w prawej, a mieczem w lewej ręce, św. Katarzynę z gałązką palmy jako symbolem męczeństwa. Proweniencja wielu obrazów, pochodzących głównie z wieku XIX, nie jest znana, część z nich powstała zapewne w ośrodku częstochowskim. Natomiast w przypadku niektórych obrazów można ustalić jedynie miejsca, w których zostały nabyte: Bochnia, Bratucice, Buczyna, Cichawa, Chodenice, Gorzków, Grobla, Grzechynia, Kraków, Książ Wielki, Książnice, Lipnica Murowana, Łąkta Górna, Marszowice, Olchawa, Olszyna, Paleśnica, Sułoszowa, Ujanowice, Wyżyce, Zadroże i Uście Solne, gdzie na przykład w domu zbudowanym w 1836 roku "od dawien dawna" wisiał prezentowany w ekspozycji obraz św. Walentego.

Zobacz również:
 Nikifor w Lublinie.
(Piątek, 24 września 2004)
 Bocheńsko w Lublinie.
(Poniedziałek, 26 kwietnia 2004)
 Malczewski oglądany.
(Czwartek, 27 marca 2003)
 Bochnia w Lublinie.
(Piątek, 21 marca 2003)