W sobotę 5 września o godz. 10.30 na cmentarzu komunalnym przy ul. Windakiewicza nastąpiło poświęcenie i odsłonięcie obelisku, ku czci oficerów i żołnierzy Wojska Polskiego, poległych w walkach o Bochnię we wrześniu 1939 roku.
Poranna uroczystość rozpoczęła się od zbiórki Wojska Polskiego, licznej grupy rekonstruktorów w historycznych polskich mundurach wojskowych, pocztów sztandarowych, przedstawicieli władz samorządowych oraz organizacji politycznych i społecznych.
Następnie, pod przewodnictwem Żandarmerii Wojskowej, pocztu sztandarowego i kompanii honorowej 21 Brygady Strzelców Podhalańskich z Rzeszowa, rekonstruktorzy i pozostali uczestnicy uroczystości przeszli w kierunku cmentarza św. Rozalii.
Uroczystość rozpoczęła się od odczytania przez Andrzeja Dudę, podsekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta RP, specjalnego adresu.
Lech Kaczyński napisał do zgromadzonych:
„(…)Bitwa o Bochnię była jednym z wielu przykładów waleczności i hartu ducha żołnierzy Września. Podczas II wojny światowej Polacy bohatersko bronili swoich miejscowości i domów. Bronili ojczyzny – odzyskanej po 123 latach niewoli niepodległej Rzeczypospolitej. Ale na trwałe i chwalebne miejsce w historii zasłużyli sobie również jako obrońcy wartości uniwersalnych, takich jak wolność, honor, solidarność, godność. Walczyli w konspiracji w kraju i na wszystkich frontach wojny. Przyczynili się do zwycięstwa najpierw nad nazizmem, a później, po 44 latach, także nad komunizmem.
W 70 lat od tamtych wydarzeń, w 20 lat po upadku żelaznej kurtyny, jesteśmy świadkami integracji naszego kontynentu. Jeśli wracamy myślami do tragedii, jaką była II wojna światowa i rozpoczynającą ją niemiecka agresja na Polskę, to czynimy to z dwu zasadniczych powodów.
Po pierwsze, skoro każdy przejaw heroicznej odwagi budzi podziw, to o ile bardziej na szacunek i upamiętnienie zasługuje nadzwyczajne męstwo okazane w słusznej obronie własnego kraju. Po wtóre, trzeba stale podkreślać głęboki sens walki o wspomniane wartości uniwersalne, również wtedy gdy walka ta wydaje się skazana na niepowodzenie. Determinacja polskich żołnierzy była wspaniałym świadectwem przywiązania do tych wartości. To na ich fundamencie w 1918 roku odbudowana Rzeczpospolitą. To dzięki nim komunizm nigdy nie zdołał trwale zakorzenić się w sercach i umysłach Polaków (…)”
Po ministrze głos zabrała przewodnicząca Rady Miejskiej Cieszyna, miasta z którego pochodzili podhalańczycy, odbijający w nocy 6 września nasze miasto z rąk Niemców – Halina Bocheńska. Podziękowała organizatorom za trud włożony w upamiętnienie jej rodaków.
Na koniec głos zabrał Burmistrz Miasta Bogdan Kosturkiewicz, który podziękował wszystkim zebranym za liczny udział i zaprosił do wzięcia udziału w popołudniowej inscenizacji Bitwy o Bochnię.
Poświęcenia obelisku dokonał ks. dziekan Jan Nowakowski w asyście bocheńskich proboszczów.
Staraniem bocheńskich historyków, zrzeszonych w Bocheńskim Towarzystwie Historii Militarnej udało się odtworzyć większość nazwisk oficerów i żołnierzy Wojska Polskiego, poległych podczas walk o miasto.
Byli to:
1. Por. Zygmunt Gasztołd–Bukraba z 24 pułku ułanów 10 Brygady płka S. Maczka
2. Por. Alojzy Szczęsny-Orłowski z 21 pułku artylerii lekkiej
3. Ppor. Wincenty Osuch z 4 pspodh
4. Ppor. Marian Rajski
5. Kpr. podch. Franciszek Dubiel z 6 Pułku Lotniczego we Lwowie
6. Podch. Franciszkek Surdel
7. Szer. Stanisław Borowiec z 22 pp
8. Jan Borucki
9. Sap. Stanisław Buras z 4 pułku sap.
10. Antoni Chodak z 3 pspodh.
11. Szer. Antoni Gąsior z 202 pp rez.
12. Strz. Józef Grabowski z 4 pspodh.
13. Strz. Stefan Keksberg z 4 pspodh
14. Strz. Józef Kosmaty z 4 pspodh.
15. Erwin Kośmider z KOP „Snów”
16. Strz. Robert Macura z 4 pspodh
17. St. ułan Bolesław Maj z 24 p uł.
18. Michał Markura z 4 pspodh
19. Strz. Alojzy Matuszak z 4 pspodh.
20. Strz. Robert Mazur z 4 pspodh
21. Strz. Józef Mrowiec z 4 pspodh
22. Strz. Józef Nowak z 4 pspodh
23. Strz. Alojzy Orłowski z 4 pspodh
24. St. strz. Wasyl Senkow z 4 pspodh.
25. Szer. Piotr Skrzyszowski z 10 psk
26. Strz. Piotr Skrzyszewski z 4 pspodh
27. Szer. Bronisław Socha z 202 pp rez.
28. Strz. Erwin Sołtysik z 4 pspodh
29. Stefan Staniak z KOP
30. Strz. Albin Stańczak z 4 pspodh
31. Marian Stroka
32. St. strz. Emil Stuchlik z 4 pspodh.
33. Strz. Julian Szczerbiński z KOP
34. Szer. Karol Szmuc z 10 psk
35. Stefan Waksberg z 3 pspodh
36. Szer. Franciszek Wolny z 73 pp
37. Strz. Paweł Ziurkowski z 4 pspodh
Nazwisk 5 poległych, mimo podejmowanych prób, nie udało się ustalić.
Władze miasta serdecznie dziękują firmie „Marmo” za pomoc, okazaną przy pracach nad powstaniem obelisku.