Muzeum im. Stanisława Fischera w Bochni uprzejmie zaprasza na Specjalne Czwartkowe Spotkanie Muzealne z okazji 757. rocznicy lokacji miasta Bochni. Dr hab. Mieczysław Rokosz (Uniwersytet Jagielloński) wygłosi wykład „Przełomowy wiek XIII” 25 lutego 2010 roku, godzina 17.30, Sala Portretowa Muzeum.

Przełomowy wiek XIII… Tak sformułowany temat może być dyskusyjny. – czytamy w zaproszeniu – Nie ulega jednak wątpliwości, że stulecie to, długo uważane za nieciekawy okres upadku międzynarodowego znaczenia pogrążającej się w rozdrobnieniu dzielnicowym Polski, po dokładniejszym zbadaniu przez Stanisława Zachorowskiego i Romana Grodeckiego – okazało się epoką gruntownych przemian społeczno-ustrojowych, gospodarczych i kulturalnych. To w XIII wieku nastąpiła istotna zmiana w systemie władzy z absolutnej na ograniczoną organem woli społecznej, wykrystalizowała stanowa struktura społeczeństwa, po pladze niszczycielskich najazdów tatarskich następowały intensywne procesy odbudowy, kolonizacji i urbanizacji, wzmocnienia gospodarczego. W ślad za tym wszystkim obserwujemy też rozwój kultury ożywionej nowym duchem franciszkanizmu oraz przemiany w świadomości zbiorowej – silny rozwój poczucia narodowego Polaków. W wiek XIII wpisuje też wyraźnie rozwój kultu biskupa Stanisława, jego kanonizacja i związana z tym propaganda idei zjednoczeniowych. Dobrym przykładem wszystkich tych przemian jest obraz Małopolski za panowania Bolesława Wstydliwego i księżny Kingi. Wszystko to ostatecznie doprowadziło do przezwyciężenia kryzysu rozbicia dzielnicowego i odrodzenia Królestwa Polskiego w XIV wieku pod egidą piastowskich władców – Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego. Nawet szkicowa panorama wieku XIII może być dobrym tłem dla lepszego zrozumienia początkowych dziejów Bochni jako monarszego miasta ufundowanego na soli. Do takiej refleksji skłania też przypadająca na dzień 27 lutego 757. rocznica wydania dokumentu lokacyjnego Bochni, czyli po prostu narodzin ośrodka miejskiego nad Babicą.