Muzeum im. prof. Stanisława Fischera w Bochni uprzejmie zaprasza jutro (14 grudnia) na Czwartkowe Spotkanie Muzealne z Marcinem Marynowskim (Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce), który opowiadał będzie o przeszłości i teraźniejszości potomków bocheńskich i wielickich założycieli osady górniczej w Kaczyce na Bukowinie. Rozpoczęcie o godzinie 17.30.

Kaczyka to miejscowość leżąca w Rumunii w południowej części Bukowiny. Należy do okręgu (judetul) miasta Suczawa. Rozwój miejscowości związany jest z rozpoczęciem eksploatacji źródeł solankowych i pokładów soli kamiennej pod koniec XVIII wieku, zainicjowanym przez władze austriackie po zajęciu Bukowiny w 1775 r. Do tych prac potrzebni byli wykwalifikowani górnicy. Przekazy z początku XIX w. mówią o 20 rodzinach górniczych, które pod koniec XVIII w. sprowadzono do Kaczyki z Bochni i Kałusza. Niedługo po nich przybyli tu także pierwsi górnicy z Wieliczki.

W Kaczyce zamieszkało wiele rodzin pochodzących z Bochni. Potwierdzają to bocheńskie nazwiska z końca XVIII w. znane w Kaczyce dawniej i dziś. Są wśród nich: Głownia, Horwat, Koszucki, Ryzak, Rutka, Turza, Zakrzewski. Liczne przekazy potwierdzają, że osoby z tych rodzin pracowały w miejscowej kopalni soli. Z czasem wchodziły one w koligacje ze sobą, a także z innymi polskimi familiami, tworząc silną, tradycyjną, polską społeczność, bardzo aktywną aż do końca I wojny światowej. Także w okolicach Kaczyki występują dziś nazwiska znane w księgach miejskich Bochni z przełomu XVIII/XIX w.: Loinger, Melnik, Piątkowski. Zatem również oni mogą być potomkami bocheńskich rodzin sprzed dwustu lat. Szczególnym miejscem pamięci o Polakach żyjących w Kaczyce są dwa cmentarze – stary i nowy. Także tu znajdujemy wiele bocheńskich nazwisk.

Na podstawie "Księgi chrztów" Parafii Św. Mikołaja w Bochni oraz zasobów Archiwum Państwowego w Bochni i Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce udało się potwierdzić zanikanie niektórych nazwisk rodzin z Bochni (w tym górników) na przełomie XVIII/XIX w. Potwierdza to przypuszczenia, że z Bochni do Kaczyki przenosiły się całe rodziny ze świadomością, że jest to wyjazd na stałe. Możemy przyjąć, że w pewnym stopniu przybywały na Bukowinę na podstawie przeniesień służbowych, ale także na decyzję o wyjeździe musiały wpływać możliwości, jakie dawała administracja austriacka dla chętnych do osiedlania się na Bukowinie (hojnie przydzielane grunty, zwolnienie imigrantów od służby wojskowej na całe życie).

W dzisiejszej Kaczyce społeczność polska mocno identyfikuje się z kopalnią soli, mimo że obecnie pracuje w niej niewielu Polaków. Co do swego pochodzenia, określają się najczęściej jako potomkowie górników przybyłych z Wieliczki. Widzimy więc zanik świadomości poszczególnych rodzin co do swych korzeni w Polsce. Tym większe znaczenie ma zatem próba przybliżenia ich tożsamości na podstawie źródeł historycznych, które odkrywają wiele faktów z życia Polaków z Kaczyki. Przedstawienie ich przeszłości i teraźniejszości pozwoli nam ocenić ich bogatą tradycję i kulturę, która jest bliska także każdemu z nas.