W niedzielę 3 lipca odbyła się, jak co roku kilkusettysięczna pielgrzymka do najstarszego (XIII w.), największego i najważniejszego sanktuarium maryjnego na Słowacji. Znajduje się na wznoszącej się nad Lewoczą Górze Mariańskiej (Marianska hora). Na szczycie tego wzniesienia usytuowana jest bazylika p.w. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny (tytuł kościołowi nadał w 1984 r. papież Jan Paweł II). W ołtarzu głównym świątyni umieszczona jest cudami słynąca gotycka figura Matki Bożej Niepokalanie Poczętej z końca XV wieku, będąca dziełem nieznanego artysty. Należy do typu tzw. gotyckich pięknych madonn.

Lewocza to centrum odnowy duchowej Słowacji po upadku komunizmu w 1989 r. Do Panny Marii Lewockiej pielgrzymują w pierwszą niedzielę po święcie nawiedzenia Najświętszej Marii Panny, pątnicy głównie ze Wschodniej i Środkowej Słowacji. Spotykają się tu wyznawcy obrządków łacińskiego i greckiego. Przybywają także Polacy, Węgrzy, Ukraińcy i Rumuni. Pielgrzymki nie ustały, ani w czasach reformacji, ani też w okresie rządów komunistycznych. Liczebność obecnych pielgrzymek szacuje się na ok. 400 000 – 500 000 ludzi, głównie z diecezji spiskiej, koszyckiej i rożniawskiej. Jest dużo Romów. Uderza naturalność tego miejsca. Nie ma znanych w Polsce wątpliwej urody dekoracji przydrożnych z młodych brzózek i kolorowych skrawków bibuły. Także samo nabożeństwo ma szlachetną oprawę, bez zbędnych powitań, choć uczestniczy w nim wielu dostojników kościelnych i władze państwa z premierem i przewodniczącym parlamentu na czele.

To wszystko harmonizuje ze skromną, neogotycką formą świątyni zaprojektowanej przez Antona Műllera, której budowę ukończono w 1910 r. Wzniesiona jest na planie krzyża, ma zaledwie 42,5 m długości. Niewątpliwie najważniejszym wydarzeniem w dziejach Góry Mariańskiej była pielgrzymka Ojca Świętego Jana Pawła II w dniu 3 lipca 1995. Teraz, dokładnie 10 lat później uroczystej mszy świętej, odprawionej przy ołtarzu polowym, zbudowanym przy bazylice, przewodniczył nuncjusz papieski na Słowacji – arcybiskup Henryk J. Nowacki. Zarówno biskup spiski Tondra w kazaniu, jak i arcybiskup Nowacki w homilii wygłoszonej na zakończenie mszy świętej, nawiązali to tamtego niezwykłego wydarzenia, które na stokach Mariańskiej Góry zgromadziło blisko milion wiernych i było ożywczym powiewem wiary wśród latami zniewolonych i prześladowanych Słowaków. "Najvzaćnejsi pútnik v Levoči" – tak mówiono o niezapomnianym papieżu. Arcybiskup Nowacki nawiązał do otwartego przed paroma dniami procesu beatyfikacyjnego wywołując wzruszenie i entuzjazm pielgrzymów. Przypomniał również, że dziesięć lat temu towarzyszył papieżowi w tej pielgrzymce (przez dziesięć lat pracował w bezpośrednim otoczeniu Ojca Świętego w watykańskim Sekretariacie Stanu).

W historii Góry Mariańskiej zapisuje się także od lat pięciu nasze miasto. Od 2001 roku, organizowane są bowiem przez serdecznego przyjaciela arcybiskupa Nowackiego z ławy szkolnej, pana Stanisława Babicza – coroczne autokarowe pielgrzymki na Levočskou pút’. Kiedy już pątnicy uczestniczący w nabożeństwie upuszczają szczyt Góry Mariańskiej, w znajdującej się w pobliżu bazyliki altance odbywa się wzruszające, kameralne spotkanie nuncjusza Nowackiego z pielgrzymami z Bochni, wśród których przeważają jego przyjaciele z lat szkolnych spędzonych w bocheńskim Liceum Ogólnokształcącym im. Króla Kazimierza Wielkiego. Tak było i tym razem, i tak jak wcześniej arcybiskup z Bochni mówił pięknie i wzruszająco o swoim rodzinnym mieście. Podkreślił, że teraz wiąże go z nim także osoba nieodżałowanej pamięci Ojca Świętego Jana Pawła II, poprzez pamiątki zgromadzone po nim w bocheńskim muzeum. Pięknie mówił i o swojej szkole, i o nauczycielach i o kolegach. Wszyscy uczestnicy pielgrzymki otrzymali na zakończenie różańce papieskie i obrazki święte.

Był jeszcze jeden ładny akcent bocheński tego dnia w Lewoczy. Otóż pielgrzymi bocheńscy wspólnie z arcybiskupem Henrykiem Nowackim zwiedzili ratusz w Lewoczy, po którym oprowadziła ich dyrektor Muzeum Spiskiego Maria Novotná, zaś po otwartej 1 lipca wystawie malarstwa Marcina Samlickiego – dyrektor Muzeum w Bochni Jan Flasza.